Kaleiçi'ndeki yangın sonrası Mimarlar Odası'ndan uyarı: Tarihi yapılar tehlikede
Antalya’da geçtiğimiz hafta sonu (29 Haziran 2025 Pazar günü) Antalya’nın tarihi Kaleiçi bölgesinde çıkan yangın paniğe neden oldu. 2 katlı bir otelde başlayan yangın zamanla diğer işyerine de sıçradı. İtfaiye ekiplerinin hızlı müdahalesi sonucu yangın kısa sürede kontrol altına alınırken işyerlerinde ise ağır hasarlar meydana geldi. Mimarlar Odası Antalya Şubesi ise yaşan yangının ardından önemli açıklamalarda bulundu.
AFETLERE KARŞI BİR AN ÖNCE ÖNLEM ALINMALIAntalya Mimarlar Odası, Kaleiçi’nin tarihinin Milattan Önce 133’e kadar uzandığını ve bölgenin Selçuklu, Osmanlı ve Rum mimarisinin izlerini taşıdığını belirterek, tarihi yapıları korumak ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak adına başta yangın ve deprem olmak üzere, her türlü doğal afetlerin olumsuz etkilerine karşı gerekli önlemlerin bir an önce alınması gerektiğini vurguladı.
YAPI GÜVENLİĞİ TARİHİ MİRASI KORUMALIKaleiçi’nde daha önce pek çok tarihi yapılar yapıldığını ama yangın gibi doğal afetlerden dolayı pek çok yapının yok olduğunu belirten Mimarlar Odası, “Taşınmaz kültür mirası olarak günümüze dek ulaşan binalar, inşa edildikleri dönem yerleşimlerinde yerleşim anlayışını, yapıldıkları döneme ve/veya dönemlere ait tasarım ilkelerini, malzeme bilgilerini, kullanıcılarının yaşam biçimlerini, komşuluk ilişkilerini anlatması gibi birçok açıdan özel önem taşıyor. Geçmişten günümüze birçok olumsuzluklara meydan okuyarak günümüze kadar ulaşabilen az sayıdaki binanın dışında, bu tip yapıların çoğu zaman içerisinde yok oldu. Binaların yok oluş nedenlerinden biri ve doğal afetler kadar önemlisi yangın. Tarihi yapılarda yangın güvenliği, insan hayatını ve kültürel mirasın özgün haliyle korunmasını aynı anda gözetir” ifadelerini kullandı.
TARİHİ BİNALARDA YAPI GÜVENLİĞİ SAĞLANMALIKaleiçi’ndeki tarihi evlerin mimarisine zarar verilmeden kapsamlı değişiklikler yapılması gerektiğine dikkat çeken oda, “Tarihi binalarda yangın güvenliği sağlamada en önemli nokta, binanın tarihi dokusuna zarar vermeden veya en az zarar verecek, kapsamlı değişiklik yapmadan güvenliği sağlamalı. Bu nedenle kullanıcı ihtiyaçları net bir şekilde ortaya konulmalı ve yangın konusunda uzman bir danışman ile güvenlik ihtiyaçları belirlenmeli ve uygulanmalı. Ancak özel önem arz eden tarihi binalarda alınabilecek bazı pasif yangın güvenlik önlemlerinin mimariye zarar vermesi söz konusu olduğunda istenilen performans gerçekleşemez. Bu durumda oluşan eksiklik, mimariyle uygun şeklide bütünleştirilmiş aktif yangın güvenlik önlemleri ile giderilmeli” sözlerini kaydetti.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERKaleiçi’nin yangınlarda korunması için alınması gereken önlemler şu şekilde açıklandı:
“Kullanım değişikliği gereken tarihi binalarda, değişen fonksiyona göre yangın senaryoları hazırlanarak korunma önlemleri bu senaryoya uygun olarak alınmalı. Tarihi binalarda kullanılacak aktif yangın güvenliğine ait tüm bileşen ve alt bileşenler, ilgili ulusal ve uluslararası geçerliği olan standart ve gelişmiş ülkelerdeki tarihi yapılar ile ilgili yönetmeliklere ve bina karakterine uygun olarak seçilmeli ve montajı gerçekleştirilmeli.”
"AYNI YANGIN MEVZUATI TARİHİ YAPILAR İÇİN KULLANILAMAZ"Bolu Kartalkaya’da yaşanan facianın ardından hazırlanan yangın mevzuatının Kaleiçin’deki evlere uygulanamayacağını belirten Mimarlar Odası, “Son dönemlerde Bolu Kartalkaya’daki yangından sonra, genel olarak otellerle ilgili hazırlanan yangın mevzuat, kültürel mirasımız tarihi yapılar ile ilgili uygulanamaz. Bu yapılarda bulunan 100 yıllık kapılar ve dolaplar sökülerek sergilenemez. Zaten ahşaptan yapılmış binalar betonarmeye çevrilemez. Böyle uygulamalar tarihi yapıların nitelik ve özelliklerini kaybettirir. Hele bu yapıların parçalarının sökülerek bahçelerinde ve yapılarda sergilenmesi, Dünya da görülmüş hiçbir uygulamada yoktur, bilimsel olarak da yapılamaz ve yapılmaması gerekir. Kültür ve Turizm Bakanlığı acile kentsel sit alanlarında bulunan oteller ile birlikte bu alanlarda bulunan bütün yapılarla ilgili, tek tek yapılarda yangın güvenliği sağlayacak içerikte bir yönetmeliği acilen hazırlayıp uygulamaya koymalıdır. Tarihi yapıların korunmasında ve bilimsel yönden ele alınmasında ve uygulanmasında en önemli çalışma budur. Bakanlığı acilen bu yönetmeliği hazırlamaya ve uygulamaya koymaya çağırıyoruz” denildi.