Aykut Kaya’dan tarımda kriz uyarısı: “Çiftçi üretiyor, karşılığını alamıyor”

CHP Antalya Milletvekili Aykut Kaya, TBMM’de yaptığı konuşmada çiftçilerin ekonomik krizle boğuştuğunu vurguladı. Üretim maliyetlerinin arttığını, ürün fiyatlarının düştüğünü ve ihracatta ciddi kayıplar yaşandığını belirtti. Kaya, hükümete tarımda finansman desteği ve pazar çözümü çağrısında bulundu.

CHP Antalya Milletvekili Aykut Kaya, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Antalya’daki çiftçilerin derin bir ekonomik krizle karşı karşıya olduğunu belirterek hükümete sert uyarılarda bulundu. Kaya, kürsüye elinde Antalya’nın çeşitli ilçelerinden getirilen ürünlerle çıkarak, üreticinin yaşadığı sorunlara dikkat çekti. “BEREKETLİ TOPRAKLAR, KARŞILIKSIZ EMEK” Kaya, domates, salatalık, patlıcan ve biber gibi ürünlerin fiyatlarının geçen yıla göre yarı yarıya düştüğünü, buna karşın üretim maliyetlerinin ciddi oranda arttığını söyledi. Mazot, gübre, fide ve işçilik giderlerinin %40 ila %80 arasında yükseldiğini ifade eden Kaya, çiftçinin emeğinin karşılığını alamadığını vurguladı. Kaş’ın Çavdır Mahallesi’nden bir üreticinin sözlerini aktaran Kaya, “1 kilo biberi 9–10 liraya satıyorum, bir ekmek alamıyorum. 1 kilo sivri biber bir çay parası etmiyor” dedi. ÜRETİCİ İLE TÜKETİCİ ARASINDA FİYAT UÇURUMU Kaya, çiftçinin en büyük kırgınlıklarından birinin, kendi ürününü zincir marketlerde 3–4 katı fiyatla görmek olduğunu belirtti. “Çiftçi ucuza satıyor, tüketici pahalıya alıyor. Ne üretici memnun, ne tüketici” ifadelerini kullandı. İHRACATTA DARALMA: UKRAYNA VE RUSYA PAZARLARI GERİLİYOR Konuşmasında ihracat verilerine de yer veren Kaya, Ukrayna’nın gümrük vergisini %10’dan %35’e çıkarmasının Türkiye’nin yaş meyve ve sebze ihracatını olumsuz etkilediğini söyledi. Güncel verilere göre: - Yaş meyve–sebze ihracatı %23 azaldı - Türkiye’nin toplam domates ihracatı %24 geriledi - Ukrayna’ya domates ihracatı %40 düştü - Rusya’ya ihracatta %21 kayıp yaşandı Kaya, bu pazar sorunlarının çözülmemesi hâlinde üreticinin ürününü satamayacağını ve birçok çiftçinin önümüzdeki sezon ekim yapamayacak duruma geleceğini ifade etti. Tarımda finansman krizi: “Nakit dönmüyor” Tarım sektöründe ciddi bir finansman sıkıntısı yaşandığını vurgulayan Kaya, piyasada nakit akışının durduğunu ve üreticiden ihracatçıya kadar herkesin vadeli çalıştığını belirtti. “Ters valör” adı verilen uygulamanın yaygınlaştığını söyleyen Kaya, “Ürünü 10 liraya vadeli alıp, nakit ihtiyacı için 5 liraya peşin satıyorlar. İnsanlar zarar ederek nakit yaratmaya çalışıyor” dedi. Artan maliyetler nedeniyle çiftçilerin gübre ve ilaç kullanımını azalttığını, bu durumun da tarımsal verimliliği tehdit ettiğini belirten Kaya, “Çiftçi gübreyi kısıyor, ilacı azaltıyor, tarlaya boş su veriyor. Bu tablo sürdürülemez” ifadelerini kullandı.