Caretta'ların sahiline otel planı: Mimarlar Odası'ndan 'ÇED Gerekli Değil' kararına dava!

Antalya Gazipaşa'da, deniz kaplumbağaları ve Akdeniz foklarının yaşam alanı olan Koru sahiline yapılması planlanan turizm tesisi için verilen "ÇED gerekli değil" kararının iptali istendi. Mimarlar Odası, doğal havuzlarıyla bilinen bölgenin rant uğruna feda edilmemesi gerektiğini vurguladı.

Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden Antalya’da otel yatırımları hız kesmeden devam ediyor. Son olarak Gazipaşa ilçesi Koru Mahallesi’nde 89 odalı ve 194 yatak kapasiteli bir turizm konaklama tesisi projesi için harekete geçildi. Proje, Yeşilyurt İnşaat ve Turizm Sanayi Ticaret A.Ş. tarafından 2128 ada, 3 parselde yer alan arsa vasıflı taşınmaz üzerinde hayata geçirilecek. Proje pek çok yönden tepki çekti. Son olarak ise Mimarlar Odası Antalya Şubesi ve bazı vatandaşlar tarafından ÇED kararının iptali için dava açıldı. İNŞAAT 1 YIL SÜRECEK Toplam 7 bin 117 metrekarelik inşaat alanına sahip olacak tesisin, 2025 yılı yapı yaklaşık birim maliyetlerine göre toplam yatırım bedeli 440 milyon 286 bin 200 TL olarak hesaplandı. Tesisin mimarlık hizmetleri esasına göre “V. Sınıf (B) Grubu Yapılar” kapsamında değerlendirilen 4 yıldızlı otel sınıfında inşa edilmesi planlandı. İnşaat sürecinin yaklaşık 1 yıl süreceği ifade edildi. KAPLUMBAĞALARIN VE FOKLARIN YAŞAM ALANI  Antalya Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, 2128 ada 3 parsel üzerinde planlanan Turizm Konaklama Tesisi hakkında 08 Mayıs 2025 tarihli yazıyla Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecine gerek olmadığına karar verdi. Ancak söz konusu alanın, nesli tükenmekte olan Caretta caretta deniz kaplumbağalarının Türkiye’de yumurta bıraktığı 17 önemli merkezden biri ve Akdeniz foklarının yaşam alanı olması tepkilere neden oldu. ALANIN EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ GÖZ ARDI EDİLDİ  Mimarlar Odası Antalya Şubesi tarafından yapılan açıklamada, verilen kararın yalnızca otelin yatak kapasitesi üzerinden değerlendirildiği ve alanın ekolojik, jeolojik, kültürel özelliklerinin göz ardı edildiği vurgulandı. Açıklamada, “ÇED Yönetmeliği’ne göre 250 yatak kapasitesinin altındaki tesisler için ÇED zorunlu değildir ifadesine dayanarak karar verilmiş; ancak bölgenin doğal, tarihi ve ekolojik önemi dikkate alınmamıştır. Doğal, tarih ve tüm habitatı ile ender bulunan niteliklere sahip, nesli tükenmekte olan Deniz Kaplumbağaları ve Akdeniz foklarının yaşam alanı olan Gazipaşa sahilleri ranta kurban edilmemeli.” denildi. DOĞAL HAVUZLARA EV SAHİPLİĞİ YAPAN BİR BÖLGE Mimarlar odası açıklamasında sahilin eşsiz güzelliğe sahip dünyanın yakından tanıdığı doğal havuzlara ev sahipliğini yaptığını vurguladı. Açıklamada, “Bu şekiller, gelgit yaşanan yerlerde, yeraltı sularında bulunan kirecin kristalleşip kum ve çakılları birbirine bağlaması ile oluşmuş bu havuzlara, dalga ile gelip geri dönen suyun yabancı maddelerden arınmasını sağlayan ve kendi kendini filtre eden tek deniz. Doğal bir arıtma tesisi işlevi taşıyan çukurluklarda biriken deniz suyunun denizle bağı, dalga olmadığı zamanlarda geçici olarak kopmakta, havuzlarda sıcaklığı artan su, her yaştan ziyaretçi için neşeli ve eğlenceli anlar yaşayacakları bir oyun havuzuna dönüşüyor.” denildi. MİMARLAR ODASI KARARI ELEŞTİRDİ  Uluslararası sözleşmelere kapsamında koruma altına alınması gereken sahilin gözardı edildiğini vurgulayan Mimarlar Odası Antalya Şubesi, Antalya Valiliğin “ÇED Gerekli Değildir” kararını eleştirdi. Eleştiride “ÇED Yönetmeliğinin EK-1 listenin 40. Maddesinde yer alan 250 ve üzeri oteller, tatil köyleri ve turizm kompleksleri için ÇED uygulanması zorunludur hükmüne dayandırmış ve alanın Deniz Kaplumbağaları üreme alanı, Akdeniz Foklarının yaşam alanı, jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri ile flora ve fauna gibi diğer kriterleri değerlendirmeden, tesisin 250 yatak kapasitesinin altında olması nedeniyle verdi.” ifadelerine yer verildi. "KORUMA ALTINDAKİ ALANA BU PLAN YAPILAMAZ" Turizm yatırımı ile birlikte bölgede nüfus artışı yaşanacağına, bunun da arka plandaki örtü altı ve tropikal meyve üretimi yapılan tarım alanlarını yapılaşma tehdidiyle karşı karşıya bırakacağına dikkat çekildi. Daha önce Kemer, Serik, Manavgat ve Alanya’da yaşanan örneklere atıf yapılarak, benzer bir sürecin Gazipaşa’da da yaşanmasından endişe edildiği aktarıldı. Açıklamada, “Uluslararası sözleşmelerle koruma altındaki bir yaşam alanında yapılan bu planlama kabul edilemez. Bu nedenle Antalya Valiliği’nin verdiği ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali için Mimarlar Odası Antalya Şubesi ve Gazipaşalı vatandaşlar tarafından dava açılmıştır” ifadelerine yer verildi.