İMO Antalya’dan 17 Ağustos açıklaması: Yapı stokumuz güvenli değil

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Ali Erman Aydın, 17 Ağustos’un 26. yılında uyarılarda bulundu. Aydın, Türkiye’deki yapı stokunun depreme karşı hâlâ yeterince güvenli olmadığını vurguladı. Aydın, bilimsel planlama ve kamu denetimiyle afetlerin önlenebileceğini ifade etti.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu İkinci Başkanı Ali Erman Aydın, 17 Ağustos 1999 Marmara Depreminin 26. yılında önemli açıklamalarda bulundu. Aydın, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu hatırlatarak, yaşamını kaybeden yurttaşlar için saygı ve rahmet dileklerini iletti. Marmara Depreminin sadece can kaybı değil, aynı zamanda uzun yıllar süren ekonomik ve toplumsal travmalara yol açtığını vurguladı.   Aydın, Marmara bölgesinde yaşayan vatandaşların depreme karşı halen büyük endişe taşıdığını söyledi. 23 Nisan 2025’te Silivri açıklarında meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremin, kentin hazırlık düzeyi konusunda soru işaretleri oluşturduğunu belirten Aydın, halkın güvenli bir yaşam için acil önlemler alınmasının önemine dikkat çekti. ASIL SORUN ŞEHİRLEŞME İnşaat Mühendisleri Odası olarak, depremin zamanı ve büyüklüğü üzerine yapılan spekülasyonların yanlış bir odak oluşturduğunu ifade eden Aydın, esas sorunun şehirlerin ve yapı stokunun deprem gerçeğine hazır olmaması olduğunu belirtti. “Depremi öngöremeyebiliriz, ama yıkıcı etkilerini azaltmak elimizde” diyen Aydın, güvenli yapılaşmanın ve planlamanın önemini vurguladı. 85 YIKICI DEPREM OLDU Ali Erman Aydın, Türkiye’de nüfusun büyük bölümünün deprem riski taşıyan bölgelerde yaşadığını hatırlattı. Son yüz yılda meydana gelen 85 yıkıcı depremin yaklaşık 85 bin can kaybına yol açtığını belirten Aydın, yurttaşların öncelikli sorununun güvenli konut ve altyapı olduğunu söyledi. Riskli yapıların sayısının 6 milyon civarında olduğunu ve bunların çoğunun hâlâ dönüşümünün tamamlanmadığını aktardı. Aydın, 1999’dan bu yana yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarının yetersiz kaldığını ifade etti. Siyasi irade ve kaynakların doğru kullanılması halinde şehirlerin güvenli hale getirilebileceğini belirten Aydın, kentsel dönüşümün rant odaklı değil, insan odaklı yürütülmesi gerektiğini kaydetti. “Bilim ve mühendisliğin rehberliğinde hareket edilmelidir” dedi. GELİR ADALETSİZLİĞİ YAŞANIYOR Kamu mühendislerinin yaşadığı gelir adaletsizliğine de dikkat çeken Aydın, mühendislerin sahadaki kritik görevlerine rağmen hak ettiği maaşları almadığını ve motivasyon kaybı yaşadığını belirtti. Aydın, mühendislik mesleğinin değersizleştirilmesinin toplumun güvenli geleceğini tehlikeye attığını vurguladı.   6 Şubat 2023 depremlerine de değinen Aydın, aradan geçen yıllarda yapılan çalışmaların hedeflerin çok uzağında kaldığını söyledi. 50 binden fazla can kaybı, 40 bin bina yıkımı ve 200 binden fazla ağır hasarlı bina ile sonuçlanan deprem sonrası enkaz kaldırma ve yeniden yapılaşma sürecinin yavaş ilerlediğini açıkladı.   Aydın, teslim edilen konut sayısının planlanan hedefin yalnızca yaklaşık yüzde 32’sine ulaştığını belirtti. Eğitim ve sağlık hizmetleri ile altyapı hizmetlerinde halen sorunlar yaşandığını kaydeden Aydın, depremzedelerin mağduriyetinin sürdüğünü vurguladı. “Afetlere hazırlıksız olmak kabul edilemez” dedi.   İnşaat Mühendisleri Odası adına konuşan Ali Erman Aydın, depremle afetin ayrımının insan kaynaklı olduğunu söyledi. Bilimsel veriler ve mühendislik birikimi ile önlem alınabileceğini ifade eden Aydın, siyasi irade ve kamu denetiminin önemine dikkat çekti. “Toplumun yaşam hakkı, çıkar hesaplarına kurban edilemez” uyarısında bulundu. Son olarak Aydın, Türkiye’nin hem maddi hem de insan gücü açısından depremlere karşı hazırlıklı olabilecek kapasitede olduğunu belirtti. “Rant odaklı değil, insan odaklı bir kentleşme anlayışı derhal hayata geçirilmelidir” diyen Aydın, yapı denetimi ve kentsel dönüşüm sürecinde meslek odalarının ve mühendislerin aktif rol alması gerektiğini ifade etti. Depremlerin kaçınılmaz olduğunu, ancak afetlerin önlenebilir olduğunu vurguladı.